Fotograaf:
Marc Wallican
Auteur:
Pieter-Paul Casier, COO bij Group Casier, p-p.casier@casier.be
De textielsector verduurzamen, dat is de drijfveer van Julie Lietaer, co-CEO van European Spinning Group en oprichtster van Ariadne Innovation. “Als je een beetje begaan bent met de toekomstige generaties, kan je niet anders dan rekening houden met de milieu-impact van textielproductie en-distributie. Het moet de ambitie zijn om in een gesloten kringloop te werken.”
De familiale textielgroep European Spinning Group (ESG) heeft zijn thuisbasis in Rekkem (Menen) en telt een honderdtal werknemers. Julie Lietaer is van de derde generatie en verantwoordelijk voor aankoop en strategie. “Wij zijn actief in de productie en distributie van hoogwaardige textielgarens met verschillende doeleinden, gaande van interieurtextiel tot kledij en technisch textiel.”
Julie Lietaer: “Een viertal jaar geleden zijn we een ontwikkelingstraject gestart om oude jeansbroeken te verwerken tot nieuw garen. Dat leidde tot de ESG Green-collectie. Het is een garencollectie op basis van post-consumer, dus bij de consumenten ingezameld, textiel. Op vandaag gebeurt deze recyclage voornamelijk met afgedankte jeans. Dat heeft twee voordelen: voor de consument is het een heel begrijpelijk en tastbaar product en voor ons vergemakkelijkt het de recyclage, want jeans is een zo goed als monomateriaal. Het gerecycleerd katoen wordt gebruikt voor alle doeleinden: van accessoires zoals riemen tot interieurtextiel.”
“We werken ook met bijvoorbeeld snijafval, maar voor post-industrial, dus bij de producenten ingezameld, textiel is al vaak een andere oplossing mogelijk. Vooral de recyclage van post-consumer textiel is momenteel nog een uitdaging. Het is een typische afvalstroom die nog moet gesorteerd worden zodat er een nieuw hoogwaardig product van kan gemaakt worden. We zijn eigenlijk gestart met het moeilijkste proces, zodat we op lange termijn ook vlot de ‘makkelijkere’ stromen zullen kunnen verwerken. De identificatie van een afvalstroom alleen al is een enorme uitdaging.”
“ESG Green was onze eerste ervaring met product development. We merkten gaandeweg echter snel dat productontwikkeling zelf niet voldoende was, zeker niet in een toch wel klassieke sector zoals textiel. Bij het lanceren van een nieuwe circulaire innovatie is cocreatie en de sensibilisering van de consument rond duurzame kleding heel belangrijk. Uit de noodzaak om verder te gaan dan pure productontwikkeling, werd #hackyourjeans geboren. Met die campagne willen we zowel producenten als consumenten sensibiliseren: welke mogelijkheden zijn er met gerecycleerde jeans, met welke partners kan worden samengewerkt, wat is de milieu-impact van gerecycleerde versus non-gerecycleerde jeans …? Op die manier komen mensen veel sneller bij ons terecht om aan cocreatie te doen. ESG Green en #hackyourjeans zijn voorbeelden van samenwerking binnen de keten, maar ook buiten de keten. In het kader van educatie werken we bijvoorbeeld vaak samen met de hogescholen Howest en HoGent in de respectievelijke opleidingen product development en textieltechnologie.”
“Met focus op cocreatie en innovatie biedt dit digitale platform aan stakeholders uit de textielindustrie wereldwijd mogelijkheden om te verbinden, te inspireren en inzichten te delen. We willen de textielsector tools aanreiken om duurzamer te produceren. Het is heel moeilijk om te converteren van wat er al is naar iets dat volledig circulair zou moeten zijn. Een transitieproject doe je niet zomaar, daar gaat heel wat tijd over. Ik zie Ariadne Innovation als een soort trigger om een volledige gedragsverandering in een bedrijf te creëren, maar het zal zeker nog vijf tot tien jaar duren voor die volledige verandering er effectief is. Met Ariadne helpen we collega-ondernemers om hetzelfde traject te doorlopen zoals wij gedaan hebben met ESG. Circulariteit gaat immers niet alleen over recyclage; het gaat ook over waterverbruik, technologische innovatie, sociale aspecten … We trekken het begrip duurzaamheid open.”
“Mode is een heel vervuilende sector. Als je dat soort productie in een eindige, lineaire keten doet, is de milieu-impact enorm. Wie een beetje begaan is met de toekomstige generaties, kan niet anders dan rekening houden met die milieu-impact. Meer en meer merken zetten stappen om hun waardeketen te veranderen en te verduurzamen, ook enkele grote. Een mooi voorbeeld is Inditex, het grootste modeconcern ter wereld in termen van omzet. Zij hebben enorm strikte guidelines voor hun Join Life-collectie. De aankooppolitiek voor die collectie heeft hun vezelvoorkeur compleet veranderd: ze neigen meer naar gerecycleerde materialen, biologisch katoen, materialen met lager waterverbruik, etc. Dat is nog altijd een kleine stap, want ook de sociale omstandigheden waarin geproduceerd wordt spelen een rol, maar je voelt wel dat er verandering op til is. Het is een enorm moeilijk evenwicht, maar we kunnen wel zeggen dat we van alle kanten een impuls voelen naar meer duurzame producten.”
“Je moet als bedrijf verder gaan dan enkel zonnepanelen op je dak plaatsen of elektrische bedrijfswagens ter beschikking stellen aan je werknemers. Ook onder meer op sociaal vlak is er een switch nodig. We investeren actief in de opleiding van onze werknemers en proberen bijvoorbeeld #hackyourjeans intern te promoten. Het is echter niet zo vanzelfsprekend om iedereen warm te maken voor dat project, zeker niet in een productiecontext. Verder zijn we zo goed als afvalvrij, maar het blijft belangrijk om te sensibiliseren over wat de milieu-impact kan zijn van een fout garen of een fout textiel, want dat creëert natuurlijk weer nieuw afval.”
“Voor mij gaat circulariteit over een systematische gedragsverandering als het aankomt op de selectie en het gebruik van materialen. Het is een zoektocht in de productieketen om uit te vissen hoe materialen opnieuw en opnieuw kunnen gebruikt worden. Het gaat ook over een andere manier van consumeren, en dan vooral minder aankopen. Het moet de ambitie zijn om in een gesloten kringloop te werken. Het allerbelangrijkste voor mij is dus de systematische gedragsverandering, en daar knelt vaak het schoentje. Binnen een circulaire productieketen komen enorm veel actoren kijken. Als een van die actoren niet wil meestappen in het verhaal, zal die systematische verandering er nooit komen. We zijn er met andere woorden dus nog niet op vlak van circulariteit. Om de hele keten te kunnen sluiten, is er nog flink wat werk aan de winkel. Transparantie in wat je doet en met wie je samenwerkt, is key binnen de circulaire sector. Dat is echter niet zo makkelijk op punt te zetten. Ik ben een optimist die gelooft in de goede wil van de mensen, maar jammer genoeg hoor je ook veel verhalen van bedrijven in de modesector die aan greenwashing doen.”
“Iets als circulariteit kan zeker in een regelgevend kader gegoten worden, maar er moet ook nog onderzocht worden wat technisch haalbaar is en überhaupt opgelegd mág worden. Dat is trouwens een van de bestaansredenen van Ariadne Innovation: binnen een aantal jaar zullen wij de zogenaamde laggards, die niet van in het begin mee waren in het verhaal over duurzaamheid in de mode- en textielsector, begeleiden om te voldoen aan de nieuwe en strengere normen. Ook de overheid speelt een enorm belangrijke rol in deze problematiek: als aankoper van overheidstextiel kunnen ze voortrekker zijn om de sensibilisering op gang te trekken. De generatiewissel is een andere factor die het verduurzamingsproces vooruit stuwt. Gen Z is veel bewuster bezig met duurzaamheid: ze kopen veel meer tweedehands dan vorige generaties en hechten minder belang aan bezit. De impuls vanuit consumptie is dus heel belangrijk, maar ook de innovatie die vanuit bedrijven moet komen, speelt een rol. De combinatie van al die factoren zal het tempo van de omschakeling naar een circulaire economie bepalen, dus niet puur het regulerend kader.”
“Een mooi voorbeeld van innovatieve technologie die het recyclingproces vergemakkelijkt, is Fibersort. Het project spitst zich toe op de ontwikkeling van automatische sortering op vlak van type vezel. De grootste uitdaging op vlak van circulariteit is dat men systematisch aan de slag moet gaan. Dat betekent voor Fibersort bijvoorbeeld dat de verschillende gescheiden stromen ook effectief een nieuwe toepassing moeten krijgen; anders heeft de sortering geen meerwaarde. Het is belangrijk dat er met de hele circulaire keten wordt samengewerkt om vraag en aanbod op elkaar af te stemmen.”
“Je voelt dat er heel veel mensen met vragen zitten en wel een zekere drive hebben, maar het bos door de bomen niet meer zien. Daarin helpt Ellie.Connect: het verbindt mensen actief in mode en textiel die een verschil willen maken. Je voelt dat zoekende overal en het web van textiel en mode is zodanig complex, dat het niet vanzelfsprekend is de juiste partijen met elkaar in contact te brengen. Daarvoor willen wij ons engageren.”
“De belangrijkste uitdaging is impact creëren met de fundamenten die we al gelegd hebben. Voor European Spinning Group betekent dat verder inzetten op de verduurzaming van onze projecten. We hebben een aantal innovatietrajecten die ons heel veel zullen leren over hoe we het in de toekomst nog beter kunnen aanpakken. Voor Ariadne Innovation zal veel afhangen van de partners waarmee we verder nog iets kunnen uitbouwen. Je voelt wel dat er nood is aan PR: veel bedrijven zijn zeer gesloten, waardoor de textielsector weinig jonge mensen aantrekt. Een fijn neveneffect van Ariadne Innovation is dat we mee het imago en de verjonging van onze sector kunnen beïnvloeden. Als je dan toch als een pionier beschouwd wordt, kan je maar evengoed gebruikmaken van die positie om een positieve verandering teweeg te brengen.”
Meer lezen over European Spinning Group (ESG)
Meer lezen over Ariadne Innovation
Meer lezen over #hackyourjeans
Meer lezen over Ellie.Connect
