Fotograaf:
Q-Lite
Auteur:
Nadine Saint-Pol, Corporate Consultant bij Group Casier, n.saint-pol@casier.be
Bij Q-lite, producent en leverancier van led- en lcd-schermen, is duurzaamheid een van de belangrijkste speerpunten. “Met ons ‘Display as a Service’-businessmodel zetten we als bedrijf grote stappen voorwaarts in de circulaire transitie”, benadrukt duurzaamheids- en communicatiemanager Jeroen Raeijmaekers.
De kans is groot dat je onlangs ergens een scherm zag dat gemaakt is bij Q-lite. Van digitale verkeers- en parkeergeleidingsschermen over groene apothekerskruisen en scoreborden langs sportvelden tot digital displays in etalages en winkels: de oplossingen van Q-lite kom je op veel plaatsen tegen. Het bedrijf telt meer dan 100 medewerkers verspreid over vier strategisch gelegen kantoren en fabrieken in België en Nederland. “We ontwikkelen zelf onze producten, inclusief de bijhorende software, en monteren alles tot het eindproduct”, legt Jeroen Raeijmaekers uit. “De landsgrens loopt door onze hoofdzetel in Baarle, dus mag je ons gerust een Belgisch-Nederlands bedrijf noemen.”
Jeroen Raeijmaekers: “VP Capital, de investeringsmaatschappij van de familie van Puijenbroek en grootaandeelhouder van Q-lite, kent sinds 2018 aan al zijn directe investeringen een duurzaamheidsscore toe. Ze passen daarbij het ESG-principe toe: ze doen een nulmeting op vlak van Environment, Social en Governance (ESG) en koppelen er een roadmap aan met als doel om binnen de vijf jaar in hun sector koploper te zijn op vlak van duurzaamheid. Ik ben in 2018 aangeworven, met als opdracht om die duurzame progressie te implementeren binnen Q-lite en om de interne en externe communicatie erover te stroomlijnen.”
“De switch naar circulair ontwerpen en produceren is bij Q-lite de motor van de verduurzaming. Onze ambitie is om te evolueren van een lineair naar een circulair businessmodel, waarbij we in de plaats van een product een dienst aanbieden. In ons ‘Display as a Service’-model (DaaS) blijft Q-lite eigenaar van de display en installeert het die voor een periode van 7-15 jaar (afhankelijk van het contract) bij de klant tegen een jaarlijkse vergoeding voor de diensten. Daartoe behoren ook de upgrades die de energie-efficiëntie en beeldkwaliteit van de schermen verbeteren en dus hun levensduur verlengen.”
“Ja, in die zin dat het na einde levensduur volledig demonteerbaar is. Het bestaat uit goed recycleerbare materialen waarin recyclaat is verwerkt. De volledig recycleerbare aluminium kast bijvoorbeeld bevat 80 % gerecycleerd materiaal en in het glas zit vooral recyclaat. We gebruiken zo weinig mogelijk verschillende materialen en houden die zo zuiver mogelijk. Daarom weren we bijvoorbeeld foams of coatings. Dankzij ons klik- en schroefsysteem kunnen we alle materialen upgraden om zo de levensduur van het ledscherm te verlengen. En na het einde van de levensduur kunnen we de aluminium kast, de bedrading, de ledprints … zuiver uit de displays halen en na hoogwaardige recyclage opnieuw gebruiken. VITO berekende voor ons de impact van ons ecodesign op het businessmodel dat we eraan koppelen. Conclusie is dat ons circulair ledscherm gedurende die 15 jaar 40 % minder CO2-impact en 70 % minder materiaalimpact heeft, omdat het goed recycleerbare materialen en componenten zijn die we op een goede manier terug in de keten kunnen brengen. Dat is volgens mij de essentie van circulaire economie: de materiaalimpact zo laag mogelijk houden en deze materialen zo hoogwaardig mogelijk in de keten blijven houden tijdens de levensduur van het product.”
“Die komen terug naar Q-lite. We hebben veel recyclagepartners bezocht, maar onze schermen zijn te groot voor verwerking bij hen. Bij de klassieke recyclagebedrijven gaan ze er met een slijpmachine door en eindigen ze uiteindelijk in de shredder, wat niet onze bedoeling is. In maatwerkbedrijven durven ze het ook niet aan, daar hebben ze liever 1000 dezelfde laptops die ze na elkaar kunnen demonteren. Onze schermen hebben allemaal andere afmetingen en door de grootte zijn er veiligheidsrisico’s. Men moet bijvoorbeeld de glasplaat verwijderen met een zuignap en die weegt een paar honderd kilo, wat niet zonder gevaar is. Daarom doen we zelf de demontage. We bundelen dit werk meestal in de zomer zodat ook vakantiewerkers kunnen meedoen, want het demonteren is momenteel financieel nog niet interessant. We verwachten dat dit in de toekomst wel zo zal zijn omdat de waarde van de materialen stijgt. Wat we demonteren, voeren we in zuivere stromen af voor hergebruik of recyclage.”
“Op dit moment is ongeveer 20 % van onze orderintake ‘circulair’, althans volgens onze definitie (zie onderaan, red.). We hebben zes markten, wat ook onze kracht is: steden en gemeenten, reclame, retail, industrie, mobiliteit, openbaar vervoer en sport. De verhoudingen schommelen een beetje. Momenteel gaat het goed bij de steden en gemeenten. Op anderhalf jaar tijd verkochten we aan Vlaamse steden en gemeenten een 120-tal schermen, waarvan ongeveer 70 % van het circulaire ‘Display as a Service’-model.”
“Het klopt dat circulaire inspanningen niet altijd goed ‘verkopen’. De kunst bestaat erin om de voordelen voor de eindklant expliciet te benoemen. Bij circulaire producten zijn dat bijvoorbeeld de upgradebaarheid en lange levensduur. Die voordelen moet je naar voren brengen, dat zijn je USP’s. Je kan wel proberen om iedereen in België tot duurzaamheidsgoeroe te bekeren, maar het zijn de producenten en de overheid die het systeem moeten aanpassen, zodat de klant enkel de voordelen ziet en amper doorheeft dat hij circulair bezig is.”
“We nemen die mee in ons verhaal. We hebben voornamelijk Europese en Aziatische leveranciers van onderdelen. Bij beiden leggen we onze definitie van circulariteit (zie onderaan, red.) neer. Als je een goede fabrikant hebt met een directeur die erin gelooft, dan stapt die zonder problemen mee in het circulaire verhaal, ongeacht of die in Europa of China gevestigd is.”
“Als wij hier op een goedkope manier een overvloed aan gerecycleerde materialen hebben, kunnen wij de hele industrie gaan verduurzamen met gerecycleerde grondstoffen. Als de recyclage-industrie ook nog eens hier zit, dan heb je als lokaal productiebedrijf een groot voordeel tegenover andere productiebedrijven die niet in zo’n ‘recyclagezone’ zitten. In mijn opinie is de recyclage-industrie hier vitaal en dat is iets waar onze beleidsmakers op moeten inzetten.”
Circulariteit bij Q-lite
Een product is voor Q-lite circulair als het voldoet aan alle onderstaande voorwaarden:
- Het product is opgebouwd uit duurzame materialen:
- 20 % gerecycleerd materiaal qua gewicht;
- zuivere elektronica (niet ingegoten ledprints);
- plastic en foams worden zoveel als mogelijk geweerd;
- waterdichtheid op de kast i.p.v. de elektronica;
- het product behoudt zijn uitstraling door kwalitatieve verf.
- Het product is upgradebaar op scherm- en voedingsniveau.
- Het product is eenvoudig demonteerbaar in zuivere grondstrofstromen voor hergebruik of recyclage.
- Demontage van het product aan het einde van de levensduur is gegarandeerd.
Meer lezen over de circulaire transitie bij Q-lite
Meer lezen over Display as a Service (DaaS)
Meer lezen over de duurzame visie van VP Capital
